Sot do të flasim për hiperkolesteroleminë, e quajtur thjesht “kolesteroli i lartë”.
Hiperkolesterolemia është një gjendje e karakterizuar nga nivele shumë të larta të kolesterolit në gjak. Kolelesteroli është një substancë dylli dhe yndyrore që prodhohet në trup dhe merret përmes konsumit të produkteve shtazore (sidomos të verdhës së vezëve, mishit, shpendëve, peshkut dhe produkteve të qumështit).
Trupi ka nevojë për këtë substancë për të ndërtuar membranat qelizore, për të prodhuar hormone të caktuara dhe për të prodhuar komponime që ndihmojnë në tretjen e yndyrave. Por kolesteroli i lartë rrit rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të zemrës.
Njerëzit me hiperkolesterolemi kanë rrezik të lartë për të zhvilluar një formë të sëmundjes së zemrës të quajtur sëmundja e arteries koronare. Kjo gjendje ndodh kur kolesteroli i tepërt në gjak depozitohet në muret e enëve të gjakut, veçanërisht në arteriet që furnizojnë zemrën me gjak (arteriet koronare).
Akumulimi jonormal i kolesterolit formon pllaka që ngushtojnë dhe ngurtësojnë muret e arterieve. Ndërsa pllakat rriten, ato mund të bllokojnë arteriet dhe të kufizojnë rrjedhjen e gjakut në zemër.
Akumulimi i pllakave në arteriet koronare shkakton një formë dhimbje gjoksi të quajtur “angina” (dhimbje gjoksi) dhe rrit shumë rrezikun e sulmit në zemër.
Për shkak se nivelet e kolesterolit në gjak janë kryesisht për shkak të dietës, shumë raste të hiperkolesterolemisë e gjejnë shkakun e tyre në mënyrën e pashëndetshme të jetesës dhe të të ushqyerit. Në këto raste, një jetë më dinamike dhe një dietë e shëndetshme mund të sjellë përsëri nivele normale të kolesterolit dhe të ulë rrezikun e sëmundjeve të zemrës.
Ka edhe raste të hiperkolesterolemisë familjare, dmth për shkak të faktorit gjenetik, pra është e trashëguar. Përveç rreziqeve të zemrës, format trashëgimore të hiperkolesterolemisë mund të shkaktojnë probleme shëndetësore në lidhje me akumulimin e kolesterolit të tepërt në indet e tjera.
Nëse kolesteroli grumbullohet në tendina, ai shkakton një rritje karakteristike të quajtur tendon xanthoma. Këto zhvillime shpesh ndikojnë në tendinën e Akilit dhe në tendinat e duarve dhe te gishtave.
Depozitat e kolesterolit të verdhë mund të shfaqen edhe nën lëkurën e qepallës, e njohur si xantelasmas. Kolesteroli gjithashtu mund të grumbullohet në skajet e sipërfaqes së bardhë të syrit (kornea), e cila mund të transformohet në një unazë gri të quajtur arcus cornealis.
